Het guilloche effect

Vroeger werden netwerken van fijne lijntjes op Fabergé eieren of sieraden aangebracht als versiering. Dit werd een guilloche genoemd. Op geldbiljetten zie je dit ook zodat ze moeilijker te vervalsen zijn. Als je foto’s hiervan voorziet, levert dit een bijzonder effect op.

Sierlijke wijzerplaat

In een aantal antieke zakhorloges, maar ook in hedendaagse horloges, treffen we soms een wijzerplaat aan die sierlijk bewerkt is doordat er golvende lijntjes uit het metaal zijn gefreesd. Dergelijke figuren, die guilloche worden genoemd, werden al vanaf de middeleeuwen gemaakt. Maar toen zag je die vooral in ivoren en houten kunstobjecten terug. Daar was een praktische reden voor: dat materiaal was zacht en daardoor geschikt om een guilloche in aan te brengen. Pas later, toen we gemakkelijker ook hardere materialen konden bewerken, werden dit soort figuren ook in bijvoorbeeld metaal en steen aangebracht.

Het klassieke effect

Met Photoshop kunnen we een foto zo aanpassen, dat het lijkt alsof hij uit dit soort lijntjes is opgebouwd. Plaatsen we het onderwerp dan ook nog op wat vergeeld papier, dan lijkt het op een antieke afbeelding.

Door een foto in Photoshop zo te bewerken dat het onderwerp in lijntjes wordt weergegeven, ontstaat dit bijzondere effect. Willen we het effect verder benadrukken, dan moeten we ook nog de kleuren aanpassen. Pas dan wordt de metamorfose echt compleet. De foto krijgt hierdoor een klassieke uitstraling.

Een voorbeeldje

Laten we eens kijken naar de foto die we hebben gemaakt van een van onze modellen (zie afb 1). Onder deze foto hebben we layer gelegd met daarop het patroon van oud papier. Dat wordt later de echte achtergrond. Daar bovenop hebben we ons uitgeknipte onderwerp gelegd. We hebben het onderwerp vrij grof uitgeknipt. Door de bewerkingen die we gaan toepassen valt dat straks toch niet meer op (zie afb 2).

De layer met het uitgeknipte model hebben we wat vervaagd door er de blur functie er op los te laten. Het lijkt daardoor iets van een tekening weg te krijgen. Daarna hebben we deze layer en die van het papier verder aangepast door Pattern Adjustment Layers aan het geheel toe te voegen. We zorgden er daarmee voor dat met de pattern fill functie patronen (patterns) over de afbeelding werden gelegd. Door verschillende van dit soort patronen over de foto en over elkaar heen te leggen (je hebt hier dus meerdere adjustment layers voor nodig), krijg je dit eenvoudig voor elkaar. Zie ook afb 3.

Door de maskers van de pattern adjustment layers op de juiste plaatsen met wit en zwart in te kleuren, hebben we er voor gezorgd dat op sommige plekken de patterns wel en niet goed te zien waren. Hierdoor ontstond afb 4. Als afronding plaatsen we nog een Photo Filter Adjustment Layer bovenop en kozen we voor een sepia achtige kleur (hiervoor werd #f5dcb9 gebruikt) zodat afb 5 tot stand kwam.

En ja hoor, een heuse oude guilloche afbeelding gemaakt van een foto! Natuurlijk niet van metaal of ivoor, maar van een echte foto waardoor de foto een antieke uitstraling heeft gekregen. Hadden we in zwart-wit gewerkt, dan was het effect mogelijk nog sterker geweest.

Herhaling en afhankelijkheid

Nu we de patterns klaar hebben en weten hoe we dit moeten aanpakken, kunnen we heel snel en eenvoudig varianten in de guilloche stijl maken. We nemen daarom een tweede foto (zie afb 6) en laten daar dezelfde bewerkingen op los. Aan afb 7 kun je zien hoe je, met dit soort eenvoudige bewerkingen, snel tot verbluffende resultaten kunt komen.

Het effect is, doordat we met patterns werken, sterk afhankelijk van de grootte van de afbeelding. Voeren we dezelfde bewerkingen uit met een grotere afbeelding, dan worden de lijntjes van de gebruikte patterns in verhouding kleiner en ontstaat er een ander effect. In afb 8 is hierdoor te zien dat de lijntjes van het pattern zo klein zijn geworden, dat ze nog maar nauwelijks te zien zijn. Belangrijk dus om de patterns af te stemmen op de grootte van de te bewerken foto!

Afb 1: De uitgangsfoto
Afb 2: Grof uitknippen en op een papieren achtergrond leggen
Afb 3: Met blur en patterns bewerken
Afb 4: Maskers gebruiken om effecten te verbergen
Afb 5: Met een kleur het geheel complementeren
Afb 6: Eenmaal gemaakt, is het eenvoudig te herhalen
Afb 7: In nog geen minuut voor elkaar
Afb 8: De verhouding tussen het patroon (pattern) en de grootte van de afbeelding is bepalend voor het effect