Armen kunnen in foto’s werken als lijnen die onbewust worden gevolgd om naar beeldonderdelen te laten kijken. Ze kunnen daardoor een belangrijke rol spelen in het beter laten begrijpen van een foto.
Inkomende lijnen
Als de ogen van een kijker over een foto dwalen, en ze lopen tegen lijnen aan, dan hebben mensen onbewust de neiging die lijnen te gaan volgen. Inkomende lijnen kunnen in een foto opgenomen worden om richting aan het kijken te geven. Fotografen weten dat mensen met hun blik een foto meestal van links naar rechts verkennen en zullen daarom het beginpunt van deze inkomende lijnen dus veelal links in de foto willen plaatsen.
Als je de armen niet gebruikt als lijnen, dan lijken ze soms een beetje in de weg te zitten, alsof je niet goed weet wat je ermee moet doen (zie afb 1A). De foto krijgt daardoor minder vulling en straalt minder kracht uit.
Maar als je een arm doeltreffend gebruikt als inkomende lijn zul je vaak een elleboog naar de linkerkant van de foto laten wijzen. Er ontstaan nu twee lijnen vanaf de elleboog. Een richting de schouder en een richting de hand. Omdat mensen van nature gezichten beoordelen op stemming en mening, zal de bovenarm eerder worden gevolgd dan de onderarm.
Op deze regel bestaat een interessante uitzondering. Gebleken is dat als de onderarm naar boven wordt gericht, dit veel aandacht opeist. Zoals in afb 1B te zien is zorgt deze omhooggerichte onderarm, ook zonder naar links uitgestoken elleboog, daarom voor een krachtige uitstraling.
Driehoeken vormen
In foto’s doen driehoeken het altijd goed. Daar is een praktische reden voor. Onze hersenen analyseren beelden en proberen er patronen zoals geometrische figuren in te ontdekken. Dit helpt ons om onze omgeving sneller te kunnen begrijpen en in te schatten. Driehoeken geven daarom op een bepaalde manier rust aan de scene waar we naar kijken. Het geeft een zeker evenwicht aan het beeld. Daardoor zijn driehoeken goede gereedschappen voor composities.
Driehoeken zijn figuren die we als mens in bijna alles wat we zien automatisch herkennen. We hebben er maar drie punten voor nodig. Een arm beschikt, als hij gebogen is, over zulke punten. De schouder, de elleboog en de hand vormen samen immers een driehoek wanneer de arm gebogen wordt.
Maar armen als onderdeel van de gehele pose kunnen ook een bijdrage leveren aan het vormen van lichaamsgrote driehoeken. Hoe breder die driehoek in basis is, hoe meer sterkte of zelfverzekerdheid de foto lijkt uit te stralen.
Kijken we naar afb 2 dan zien we dat ons model niet echt anders zit in de drie vertoonde poses. Maar ze heeft haar armen in de drie foto's wel steeds van positie veranderd. In afb 2A wordt de driehoek door de naar binnen gekeerde armen smal. De foto straalt daardoor een teer en onzeker gehalte uit. Bij afb 2B wordt de basis van de driehoek breder doordat ons model haar rechterarm op de stoelleuning heeft gelegd en haar linkerhand richting haar knie heeft verschoven. Afb 2C kan als de vergrotende stap hierin worden beschouwd. Deze foto straalt nog meer kracht en zelfverzekerdheid uit doordat de stand van de armen een brede basis van de driehoek oproepen.
Armen worden in foto’s vaak gebruikt om driehoeken te laten ontstaan. De boven- en onderarm vormen dan de zijden van de driehoek, het lichaam kan daar ook een deel van uitmaken. Toch is de derde zijde van een driehoek niet altijd nodig. Onze hersenen verzinnen hem er zelf wel bij. Twee goed geplaatste lijnen wekken de derde als het ware op.
Voorkom vervormingen
Het is beter de armen, als het maar enigszins kan, niet te strak tegen het lichaam aan te houden of ergens tegen aan te duwen. Je raakt daarmee niet alleen een mogelijkheid van een driehoek kwijt, de armen lijken er ook dikker door. In afb 3A is goed te zien dat als je de armen tegen je aan drukt en kracht zet op je handen, de armen plat worden gedrukt waardoor ze dikker lijken. Als de handen de armen vasthouden, let er dan op dat ze niet in de armen knijpen. Iedere vervorming maakt de armen breder en minder afgerond en daarmee minder fraai.
Wanneer je de armen over elkaar geslagen voor de borst houdt, moet je proberen de armen een heel klein stukje van je lichaam vandaan te houden. Hierdoor blijft de borstpartij vrij en kan die zijn natuurlijke rondingen blijven vertonen. Je drukt de borst dan niet plat of weg. Zorg er bij dit soort poses ook voor dat de vingers zichtbaar blijven zoals je dat in afb 3B ziet en laat ze niet verdwijnen onder de arm. Daardoor ontstaat meer symmetrie in de foto.
Taille tonen
Vaak kun je de armen maar beter van het lichaam afhouden. Dit geldt zeker voor fotomodellen die een slank getailleerd figuur hebben en hun armen naast hun lichaam houden. Zorg er in dat geval voor dat je tussen het lichaam en de arm heen kunt kijken.
Als je de armen tegen het lichaam aan houdt, worden de arm en het lichaam als een geheel gezien. De contouren van het lichaam worden daardoor minder zichtbaar en daardoor lijk je dikker te zijn. In afb 4 zie je hoe de ruimtes tussen de armen en het lichaam de lijn van het lichaam juist accentueren.
Polsen
Door de polsen min of meer in het verlengde van de armen te houden, lijken de armen langer. Het is wel belangrijk dat je hierbij de bovenkant van de polsen niet recht naar voren laat wijzen. Hierdoor lijken de armen namelijk juist weer korter. In afb 5A laten we veel meer arm zien dan in afb 5B. Toch lijkt de arm in afb 5b langer te zijn dan in 5A doordat zich geen hoek in de pols bevindt.
Richting en framing
Zoals gezegd kunnen armen werken als inkomende lijnen waarlangs de kijker verleid wordt richting een bepaalde beeldonderdeel te kijken. Je kunt ook echt wijzen naar iets of op een andere manier de armen gebruiken om aandacht op een onderwerp te vestigen. Iets wat veel gebruikt wordt binnen reclamefotografie.
De armen kunnen ook worden gebruikt voor iets wat we framing (insluiting) noemen. Door beeldonderdelen in een kader (frame) te plaatsen, vallen ze meer op en krijgen ze meer aandacht.
Door een arm over (of liever rond) het hoofd te leggen, sluit je het gezicht in waardoor meer focus komt te liggen op dat gezicht. De armen lijken hier ook langer door. Maar laat de arm dan wel bij voorkeur een beetje op of achter het hoofd lopen en minder voor het voorhoofd langs. Je wilt immers het gezicht goed kunnen laten zien en de blik liever niet verliezen door een arm die daarvoor ligt.
Probeer ook wat ruimte te houden tussen het hoofd en de armen. In afb 6A zien we hoe dit, wanneer dit niet wordt gedaan, leidt tot een ‘massief’ blok. Kijken we daarentegen naar afb 6B dan zien we dat door de ruimte tussen de armen en het hoofd de armen er dunner uit lijken te gaan zien.
De frontale foto met framing, zoals dat in afb 6A en 6B te zien is, blijft ‘stevig’. Dit kun je eenvoudig voorkomen. Kijk je namelijk door een frame over een schouder heen, zoals dit in afb 6C gebeurt, dan wordt de foto veel eleganter om te zien.
Je kunt de frontale pose ook vanaf de zijkant laten fotograferen. Afb 7 is daar een voorbeeld van. Door je zijwaarts in deze pose naar de camera te richten wordt de foto een stuk fraaier om te zien.
Oppassen geblazen
De soms bij vrouwen voorkomende ‘verkeerde-kant-knik’ in de elleboog, levert een onnatuurlijk uitziende en onaantrekkelijke lijn op (zie afb 8A). Overstrek de ellebogen dan ook niet te ver als je zoveel ruimte in de gewrichten hebt. Overigens, wanneer je deze ruimte hebt, dan heb je die waarschijnlijk ook in je vingers en knieën. Daar geldt natuurlijk hetzelfde voor: niet doorknikken!
Ook de punten van de ellebogen zien er dikwijls niet altijd even mooi uit en daarom is het beter te voorkomen deze naar de camera te richten.
Teveel regeltjes
In dit artikel zie je hoe groot het effect is van armen op een foto. Maar ook dat er veel tips zijn waar je rekening mee kunt houden. Een aantal fotografen werkt hier niet mee maar werkt liever met de pose die iemand spontaan aanneemt. Dat kan zijn omdat ze zelf weinig ideeën hebben hoe het ook anders zou kunnen, maar dat kan natuurlijk ook gelegen zijn in het idee dat de natuurlijke houding die iemand aanneemt de beste houding zou zijn. Een aantal fotografen is namelijk die mening toegedaan.
Over het wel of niet bewust (laten) poseren kunnen boeken worden volgeschreven. Het uitgangspunt voor ons werk is dat wij mensen zo willen fotograferen dat het doel van de foto wordt bereikt. Als daarvoor bewust poseren nodig is, dan vinden wij dat je dat als hulpmiddel moet inzetten. Wij lijken daarmee op de schilders uit de geschiedenis en helpen onze klanten en modellen om beter over te komen door ze tips te geven over de in te nemen pose. Maar niets moet natuurlijk. Het zijn tips, geen voorschriften!
