Chroma Key

Een manier om iets of iemand vrij te maken van de achtergrond van een foto, is door te werken met een groen of een blauw scherm. Hoe je dat kunt doen, lees je hier.

Onderwerpen uitknippen

Met de Pen Tool, de Lasso Tool en allerlei andere hulpmiddelen binnen Adobe Photoshop kun je objecten of mensen uit foto’s los maken van hun achtergrond en plaatsen op transparante layers. Is dat eenmaal gelukt, dan kun je er zowat iedere willekeurige afbeelding onder leggen zodat het lijkt alsof de foto niet thuis of in een studio is gemaakt, maar bijvoorbeeld in een kasteel of in de ruimte.

Zo gezegd, zo gedaan lijkt het, maar de praktijk is weerbarstig en dat uit zich vooral tijdens het uitknipwerk. Dat is namelijk vaak lastiger dan verwacht en kan daarmee heel arbeidsintensief worden. Dat zie je dan ook terug in het eindresultaat. Vooral als je veel foto's op deze manier moet maken kan dit een ware crime zijn. 

Een aantal technieken, zoals Siros Freemask of software hulpmiddelen zoals die van de softwareontwikkelaar Topaz kunnen je daarbij ondersteunen, maar kennen allemaal hun eigen beperkingen. Ook het werken met een blue of green screen (chroma key photography genoemd) is natuurlijk niet het ei van Columbus, maar het is absoluut de moeite van het proberen waard. Het is een goedkope manier om onderwerpen vrij te maken van hun achtergrond met vaak een heel goed resultaat.

Chroma key photography

Het idee achter chroma key photography is dat je een onderwerp plaatst voor een effen gekleurd scherm dat een kleur heeft dat niet in het onderwerp voorkomt. Heb je de foto eenmaal gemaakt, dan kun je in Photoshop alles dat uit deze achtergrondkleur bestaat selecteren en in een klap verwijderen. Daarmee is het onderwerp los gekomen van de gekleurde achtergrond. Een techniek die ook veel in de filmindustrie wordt gebruikt.

Er wordt veel met blauwe en groene achtergronden voor chroma keying in de fotografie gewerkt omdat deze kleuren van nature niet veel voorkomen in de huid en haren van mensen. Groen en blauw zijn dus niet voorbehouden aan chroma key photography. Je zou hiervoor in feite iedere kleur kunnen gebruiken, als het zich maar niet in het onderwerp bevindt.

Omdat je vaak meer blauw dan groen tegen zult komen in kleding en ogen, zal een groene achtergrond misschien wat praktischer kunnen zijn dan een blauwe. Maar zoals al gesteld, de beste kleur om te gebruiken is die, die zich niet in het onderwerp bevindt en de keuze voor de kleur is daarom helemaal afhankelijk van het onderwerp. Soms kun je bijvoorbeeld het beste met een paarse achtergrond werken.

De moeilijkheid

Het klinkt eenvoudig en zo wordt het soms ook voorgesteld: hang een groene of blauwe doek op, zet er iemand voor en ga los. En ja, zo werkt het ook wel, maar als je dan wat beter naar het resultaat kijkt, valt het toch soms wat tegen. Helaas, zo eenvoudig is het nu dus ook weer niet. De achtergrond blijkt dan dus nog steeds niet altijd even gemakkelijk te verwijderen te zijn.

Het niet goed kunnen verwijderen van de achtergrond komt meestal door een of meerdere van de volgende problemen:

  1. De achtergrond is niet egaal genoeg van kleur door een onevenwichtige belichting;
  2. Er bevinden zich veel (grote) kreukels in de achtergrond waardoor schaduwen ontstaan die een andere kleur of andere intensiteit van de kleur opleveren;
  3. Het terugkaatsende licht van het scherm op het onderwerp laat een blauwe of groene zweem achter rond de contouren van het onderwerp;
  4. De rand van het onderwerp loopt door onscherpte langzaam over in de kleur van de achtergrond waardoor er geen goede scheiding bestaat tussen de achtergrond en het onderwerp in de contouren.

Het is daarom zaak deze problemen te voorkomen.

Opzetten van de achtergrond

Het goed opzetten van een chroma key achtergrond bepaalt het grootste deel van het succes. Je kunt het jezelf daarbij gemakkelijk maken. Een blauw of groen geschilderde muur vertoont natuurlijk geen kreukels en is eenvoudig egaal te verlichten. Dat geldt ook voor de speciaal hiervoor in de handel verkrijgbare 'borden'. Wil je alleen het bovenlichaam, het hoofd van iemand of een wat kleiner product op die manier vrij maken van de achtergrond, dan kunnen dit soort borden uitkomst bieden. Wanden of zelfs kamers blauw of groen schilderen doe je alleen als je heel veel van dit soort foto's moet maken. 

Heb je meer ruimte nodig, bijvoorbeeld omdat je iemand in zijn geheel er op wilt zetten, dan zul je in praktijk snel uitkomen op het werken met een doek. Het werken met een doek kost tijd, maar daar tijd in steken loont absoluut de moeite. Begin er mee de doek zo vlak mogelijk (kreukvrij mogelijk) op te hangen. Kreuken betekent immers schaduwen en schaduwen betekent een andere kleur of een andere intensiteit van de kleur op de achtergrond. Dat gaat het eenvoudig selecteren van de achtergrond tegen en daarmee helpt het 't eenvoudig verwijderen van de achtergrond niet mee.

In afb 1 zie je hoe wij een set met een blauwe doek voor dit artikel hebben opgebouwd. We hebben de doek opgehangen, maar het kreukvrij ophangen wilde niet snel lukken dit keer. Dit had alles te maken met de tijd die we onszelf hiervoor gunde. Bedenk dat de tijd dat je hierin steekt dik wordt terugverdiend op het moment dat je de foto’s aan het bewerken bent. Maar goed, wij deden dit alleen om te laten zien hoe je chroma key photography aan moet pakken en hoefden dus niet voor het gaatje te gaan.

Omdat we weinig tijd wilde spenderen aan het optimaal ophangen van de doek, besloten we een metalen buis op de doek te leggen in een poging hem vlot wat strakker te krijgen. Dat hielp wel een beetje. Zoals je op de foto ziet is de doek zo lang dat hij ook over de grond ligt. Dat is voor veel opnames heel praktisch. Onder de blauwe doek hadden we een kleine verhoging aangebracht. 

Heb je eenmaal de blauwe doek in stelling gebracht, dan stel je de belichting zo in dat de achtergrond zo egaal mogelijk wordt belicht en zoveel licht krijgt dat er geen ruis op de foto ontstaat. In praktijk lukt dat meestal goed door twee flitsers te gebruiken die je aan weerszijden op de doek richt. Laat deze flitsers alleen de achtergrond verlichten. Het onderwerp verlicht je apart.

Een product als Capture Pro zou je kunnen helpen om te beoordelen of de achtergrond evenwichtig is belicht doordat je daar eenvoudig de RGB waarden in de opname inzichtelijk mee kunt maken. We moeten dit echter ook niet overdrijven: verschillen zullen er altijd zijn en in Photoshop kun je later met een zekere marge gaan werken (Fuzziness) waardoor je tijdens het werken met niet al te grote verschillen weinig problemen hoeft te verwachten.

Het onderwerp erbij

Plaats nu de persoon zo voor de achtergrond dat de belichting van het onderwerp geen schaduwen op de achtergrond werpt. Dat kan door deze persoon ver genoeg van de achtergrond af te zetten, door de belichting op het onderwerp van de zijkant te laten komen en door met flags te werken. Natuurlijk moet de persoon die model staat geen kleding aan hebben of voorwerpen dragen waarin de kleur van de achtergrond verwerkt is.

Overigens is het sowieso een goed idee om het model op een zekere afstand van de achtergrond te houden. Het weerkaatste licht dat van de achtergrond terug naar het model komt, veroorzaakt een gekleurd rim light met een andere kleur dan de kleur van de achtergrond zelf waardoor het moeilijker te verwijderen is. Met een zekere afstand bedoelen we hier een afstand van minimaal twee meter mee.

In afb 2 zie je hoe wij ons fotomodel hebben gevraagd plaats te laten nemen op de verhoging die wij hadden gecreëerd. Je kunt ook zien dat wij de achtergrond sterker hebben verlicht dan ons onderwerp zelf. Hierdoor heeft het blauw van de achterwand een andere kleur gekregen dan het blauw waarop zij zit. Dat hebben we gedaan om je te laten zien dat dit geen probleem hoeft te zijn en dergelijke opnames je nauwelijks meer werk kosten tijdens het bewerken van de foto.

De camera instellingen

Misschien tegen de verwachting in, is het verstandig om een relatief grote scherptediepte te gebruiken door het diafragma klein te houden. Wellicht had je bedacht dat je, door een groot diafragma te gebruiken, de achtergrond (het gekleurde scherm) onscherp krijgt en daardoor egaler wat het verwijderen weer eenvoudiger zou kunnen maken. Dat is ook zo, en dat zou ook praktisch zijn, maar daardoor ontstaan ook snel contouren rond het model die een beetje onscherp kunnen zijn.

Daar waar onscherpte plaatsvindt, lopen kleuren in elkaar over en het zal duidelijk zijn welke consequenties dat heeft voor het verwijderen van de achtergrond. Het is daarom belangrijk om scherpe contouren te hebben, geen onscherpe randen. Wat je kunt doen, als je de achtergrond onscherp wilt maken, is gebruik maken van een objectief en instellingen waarbij de breedte van het scherptedieptegebied alleen de ruimte beslaat waarin het model zich bevindt, en dat wat er achter of voor ligt, minder scherp wordt. Dat zou natuurlijk mooi zijn.

Verder is het handig om bij je eerste pogingen dunne zaken zoals haren vast te maken als dat kan. Losse haren zijn soms te dun om goed vrij te maken met behulp van chroma key photography. Oefening baart echter kunst en hoe beter alles op elkaar is afgestemd (oftewel: hoe meer ervaring je hebt met chroma key photography) , hoe meer details probleemloos kunnen worden vrijgemaakt.

Met behulp van Photoshop

Nadat je de foto hebt gemaakt zul je de gekleurde achtergrond uit de chroma key foto moeten halen. Je kunt daarvoor gebruik maken van de standaard opties die bijvoorbeeld Adobe Photoshop je biedt. Vergroot of verklein een foto overigens niet voordat je de achtergrond verwijderd hebt. Hoe hoger de kwaliteit van de foto, hoe beter het resultaat.

Kies voor het verwijderen van de chroma key de menuoptie Select, Color Range. In afb 3 zie je hoe wij met de ‘Sampled Colors’ functie op slechts drie plekken in onze foto de kleur blauw van de achtergrond hebben aangewezen. Let daarbij op dat je de pipet geselecteerd hebt waar het plusteken bij staat. De eerste kleur bevond zich op de achterwand, de overige twee op de verhoging. Door nu de schuifregelaar “Fuzziness” (vaagheid) in waarde te veranderen, wordt meer of minder van de achtergrond geselecteerd. Deze schuifregelaar bepaalt in praktijk de marge rond de gekozen kleuren.

Dat wat geselecteerd is, wordt rood afgebeeld in het scherm omdat wij gekozen hebben voor “Quick Mask” achter “Selection Preview” en “invert” hebben aangevinkt. Kies je hier een andere optie, dan kun je op andere manieren bekijken wat het resultaat van je inspanningen is. Je ziet in deze afbeelding dat de selectie nog niet helemaal goed is. Delen van de blouse en de zaklamp vallen nog binnen het bereik. Er is dus nog verdere fine tuning nodig. 

Ben je klaar en druk je op OK, dan zie je dat Photoshop het deel voor je heeft geselecteerd dat binnen het bereik viel. Je kunt hier nu een mask van maken.

Voorbewerking

Sommige mensen maken delen van de achtergrond eerst onscherp met Filter, Blur Gallery teneinde de achtergrond egaler te maken. Dat kan zeker helpen. Ook zie je wel dat men af en toe eerst een kleurencorrectie uitvoert wanneer de kleuren niet goed verzadigd zijn. Dat kan ook helpen. Het is natuurlijk sowieso niet verkeerd om de grote vlakken rond het onderwerp alvast te verwijderen voordat je begint zodat alleen een rand rond het model verwijderd hoeft te worden.

Chroma Key Plugins

Er is een aantal plugins beschikbaar zoals EZ Green Screen, FXHome PhotoKey Studio, Digital Anarchy Primatte Chromakey en Key36 die het leven kunnen vergemakkelijken. Zij helpen de gekleurde achtergrond te verwijderen door met een soort intelligentie de achtergrondkleur te selecteren.

Handig dus, maar, zoals bij alles, kleven ook hier nadelen aan. De automatische Spill Removers (functies die het groene licht op het onderwerp verwijderen) raken bijvoorbeeld regelmatig in de stress en verwijderen dan meer dan je lief kan zijn. Daarnaast kosten deze plugins geld.

Bedenk: deze plugins kunnen niet meer dan Photoshop, maar ze kunnen het wel gemakkelijker voor elkaar krijgen. Daardoor kan het resultaat beter worden.

Onze voorbeeldfoto

We hebben niet voor niets een verhoging gemaakt in onze set. We wilde namelijk laten zien dat ook sterke afwijkingen in de lichtintensiteit binnen de chroma key set toch eenvoudig te selecteren zijn met behulp van het "plus pipetje". Maar we willen ook nog wel iets met het resultaat doen. Nu het toch lijkt dat ons fotomodel ergens op zit, kunnen we daar net zo goed gebruik van maken.

We maken een achtergrond door een stuk zee en wolken met elkaar te combineren. Omdat beide foto’s van een hele andere kleur waren, hebben wij ze eerst in grijstinten omgezet (Ctrl+Shift+U) en vervolgens met een Hue/Saturation Adjustment Layer egaal gekleurd. We hebben nu afb 4 gekregen.

Ons fotomodel moet ergens op kunnen zitten. We kiezen daarom voor een matras dat we kantelen, verkleuren en donkerder maken en deels in het water laten liggen. Hierdoor krijgen we afb 5.

Nu plaatsen we ons uitgeknipte fotomodel op het matras. We moeten haar wat scalen en de lichtsterkte wat aanpassen, maar verder hoeven we er maar weinig aan te doen. Ze zat op de verhoging in de studio en het laken dat naast haar lag, liep van de verhoging af. Nu kunnen we daar gebruik van maken door het laken deels transparant te maken zodat het lijkt alsof het in het water hangt met afb 6 als het resultaat.

Nu maken we het geheel verder af door de vinnen van twee haaien toe te voegen, meeuwen in de afbeelding op te nemen en een boot op de achtergrond te laten zinken (zie afb 7).

De bovenmatig grote zaklamp moet nu nog een functie krijgen en dus laten we daar licht uit komen die een meeuw beschijnt. Dat hebben we gedaan door de tips in dit artikel te volgen.

 

Afb 1: Een chrome key set grof opgebouwd
Afb 2: Het onderwerp gefotografeerd met eigen belichting
Afb 3: Binnen Photoshop kun je de achtergrondkleur eenvoudig selecteren
Afb 4: Een achtergrond gemaakt van golven en wolken
Afb 5: Een drijvend matras toegevoegd
Afb 6: Het uitgeknipte fotomodel op het matras geplaatst
Afb 7: Props zoals haaien, meeuwen en zinkend schip toegevoegd
Afb 8: De zaklamp licht laten geven