Flour Power

We hebben hier al vaker over geschreven, maar dat is al weer een tijdje terug en het is zo leuk om te doen dat je dit toch echt af en toe moet herhalen: fotografie met meel!

Iets nieuws

In ons artikel, dat alweer uit 2016 stamt, vertelden wij je al hoe je, met behulp van gewone goedkope meel (tarwebloem) prachtige foto’s kon maken waarmee veel dynamiek en beweging (zie afb 8) kon worden vastgelegd.

Intussen hebben we nog een aantal keer dit soort shoots gedaan. Niet op de laatste plaats omdat veel van onze amateur fotomodellen het heel leuk vinden om meelfoto’s van zichzelf te hebben en aan dergelijke shoots mee te werken. Daarom besloten wij ons maar weer eens aan de meel explosies bloot te geven. Overigens is het doen van een meelshoot heel leuk, maar het opruimen achteraf wel een enorme klus, dus weet waar je aan begint als je dit ook wilt gaan doen!

Wij wilden voor de afwisseling wat nieuws proberen. De meel kan natuurlijk van het fotomodel af komen (wat het meest gedaan wordt, zie afb 3), maar wat als we dat nu eens anders doen? We gaan daarom met meel gooien en meel laten vallen. 

Daarnaast hebben we de shoot gedaan door uitsluitend gebruik te maken van Broncolor Siros studiolampen. Normaal doen we dit met “gewone flitsers”, maar dit was een prachtige gelegenheid om te onderzoeken of deze Siros lampen wel geschikt zouden zijn voor dergelijke shoots. Je leest daar in dit artikel meer over.

Is het wel gezond?

Meel op zich (ook gekleurd poeder mits zelf gemaakt of aangeschaft via een betrouwbare leverancier) is niet giftig. Maar gezond is het inademen van veel fijne stofdeeltjes niet echt te noemen. Een ventilator gebruiken, werken in een grote ruimte of werken in de buitenlucht helpt dat risico sterk te verminderen. Dat het model bij voorkeur niet moet inademen op het moment dat de meel tegen haar wordt aangegooid en vlak daarna, moge duidelijk zijn.

Lastiger is het krijgen van meel in de ogen. Die kans hierop bestaat natuurlijk vooral wanneer er handenvol meel tegen je aan wordt gegooid. Toch hebben wij daar nooit echt problemen mee ondervonden. Zelfs niet met modellen die contactlenzen droegen en daar dan sneller last van zouden kunnen ondervinden.

Een belangrijke reden daarvan is dat wij het meel maar zelden van voren tegen het model aan gooien. Wij gooien de meel meestal vanaf achter het model of vanaf schuin van achteren. Dit geeft vaak ook mooiere foto’s. De meest risicovolle foto’s zijn die waar we de meel vanaf de zijkant of echt van voren tegen haar aan gooien. Dan moet je dus meer oppassen.

Gooi je de meel van voren, en dan zeker wanneer het richting het hoofd wordt gegooid, dan kun je er voor kiezen om eerst een foto te maken zonder de meel, (met ogen open) om vervolgens de foto te maken (met ogen dicht) wanneer de meel gegooid wordt. Als het fotomodel stil blijft staan, kun je later met behulp van Photoshop de open ogen plaatsen op de foto met het meel. Overigens kunnen foto’s met de ogen dicht ook heel mooi zijn. In ieder geval, voor ieder probleem is dus een oplossing!

Kleuren van meel

In dit artikel vertellen we hoe je zelf kleurenpoeder kunt maken. Maar we kleuren de meel soms ook met behulp van gels of achteraf als bewerking in Adobe Photoshop. Afb 7 laat een foto zien van een dergelijke bewerking. En natuurlijk kun je ook werken met gekocht kleurenpoeder, hoewel de resultaten daarvan soms blijken tegen te vallen door de structuur, het beperkt aantal kleuren en de geringe hoeveelheid per eenheid. Het werken met gewone ongekleurde tarwebloem heeft overigens altijd mijn voorkeur gehad. Het levert fraaie foto’s op en is relatief eenvoudig te verwijderen uit kleding.

Het schoonmaken achteraf is wel een klus. De modellen moeten zich meestal van top tot teen wassen omdat de meel nu eenmaal overal terecht komt. Kleding kun je het beste schoonmaken door eerst zoveel mogelijk alles droog te verwijderen. Daarna met koud water wassen werkt vaak beter dan met warm water omdat in warm water de bloem eerder gaat klonteren.

In de studio zal de meel overal opslaan. Als je naar de foto’s achteraf kijkt, dan is dat de moeite zeker waard, maar we wensen je nu alvast veel sterkte met het opruimen!

De set

De meest eenvoudige set die je zult moeten opbouwen is die met twee flitsers. Wij werken bij voorkeur met draadloze systemen om de flitsers te triggeren. In afb 1 zie je bij setup 1 daar de opstelling voor. Flitser A geeft iets meer licht af (halve stop) dan flitser B. Flitser B verlicht de meel van achteren. Het is ook deze flitser die je goed van een gel kunt voorzien om de meel te kleuren.

Bij setup 2 zal het meel evenwichter verlicht worden en bij setup 3 heb je natuurlijk de meeste controle over het licht. Je kunt het zo gek maken als je zelf wilt, maar twee flitskoppen zijn dus wel een minimaal vereiste. Flitser A zou in al deze configuraties heel goed een beauty dish kunnen zijn, maar een gewone softbox of paraplu volstaat natuurlijk ook prima.

In onze opstelling hebben we vijf Broncolor Siros 400 S studiolampen geplaatst, allemaal voorzien van een softbox. Vier staan achter onze modellen opgesteld, een aan de voorkant. Bij lang niet alle gemaakte foto’s gebruikte we ze ook echt alle vijf. Soms waren dat er drie. Daarnaast hadden we als test een extra snoot voorzien van een rode gel erbij opgesteld.

Als backdrop hebben wij een zwarte doek opgehangen, maar een muur of een andere achtergrond kan natuurlijk ook prachtig zijn. Belangrijk is daar geen meel tegenaan komt zodat het zwart blijft, maar tijdens deze shoot werden de modellen over enthousiast en gingen elkaar letterlijk bekogelen met de meel (zie ook afb 4). Toen was er geen houden meer aan. Zelf kwam ik daardoor overigens ook onder de meel te zitten…

Je kunt de apparatuur en andere zaken beschermen door er dun plastic over te spannen. Dat is verstandig om te doen. Omdat de in de lucht hangende meel kan ontbranden is het absoluut niet toegestaan om ergens open vuur te hebben. Zelfs een enkele brandende lucifer kan al leiden tot forse problemen!

Assistenten

Een meelschoot zonder assistent is geen doen. De belangrijkste taak van de assistent tijdens de shoot is het aanbrengen, het laten vallen of het gooien van de meel. Daarvoor heeft de assistent een aantal keuzes.

De meel kan op de armen, het hoofd en de schouders van het model worden gelegd. Dat wordt het meeste gedaan. Als ze beweegt, doordat ze bijvoorbeeld omhoog springt, valt de meel er vanaf en vormt het zo de herkenbare stofwolken in de lucht. Bij dergelijke foto’s moet het model dus altijd in beweging komen. Afb 3 laat zien wat voor een soort foto's dat worden.

De meel kan ook achter of tegen het model aan worden geworpen. Het model kan dan stil blijven staan in een gewenste pose. Daartoe kan de assistent een handvol meel pakken of gebruik maken van bijvoorbeeld een bord of ander plat voorwerp zodat de meel wat breder wordt uitgeworpen. Je ziet dit in afb 5.

Ook kan de assistent op een trapje gaan staan en de meel van boven op het model laten vallen alsof het meel regent of het laten vallen uit een voorwerp, zoals je in afb 9 ziet. Al deze verschillende manieren leveren natuurlijk hun eigen type meelfoto op.

Natuurlijk kun je het nog anders aanpakken door de meel bijvoorbeeld op plastic folie te leggen waar het model op of onder staat en het in een keer wegtrekken zodat de meel als een scherm naar beneden komt vallen of een ruk geven zodat het juist omhoog wordt geworpen. Het kan op trampolines gelegd worden waar het model zich op werpt en waarbij je afdrukt wanneer het model weer omhoog komt vanaf de “meeltrampoline”. Mogelijkheden te over dus!

Maar wat je ook kiest, zonder een assistent is het nauwelijks te doen en soms heb je er zelfs meer dan een van nodig. Voor afb 6 is dat bijvoorbeeld het geval. Voor die foto werd er van twee kanten langs het model gegooid zodat zij er tussenin kon staan. Natuurlijk kun je ook werken met meerdere modellen die bij elkaar assisteren.

Over snelheden

Meelfotografie gaat vooral over de snelheid van fotografie. Je wilt waarschijnlijk fotograferen met een snelheid van minimaal 1/3000 of nog sneller. Dergelijke snelheden kun je in een studio behalen met behulp van bijvoorbeeld een PocketWizard of met bepaalde studiolampen zoals de Broncolor Siros.

Dit kan echter ook met minder geavanceerde en minder kostbare apparatuur. Je maakt dan geen gebruik van een hoge sluitersnelheid, maar van de korte flitsduur van gewone flitsers. Flitslicht duurt kort, 1/24.000 van een seconde voor een doorsnee flitser bij een laag vermogen is hierbij geen uitzondering. Dit is veel sneller dus dan de hoogste sluitertijd van de camera. Als je er voor kunt zorgen dat het omgevingslicht nauwelijks invloed heeft op de foto, dan kun je daar gebruik maken. Zet de camera gewoon op bijvoorbeeld 1/200 en laat de flitsers hun ding doen in een verder donkere ruimte.

Let wel, gewone flitsers zijn vaak stukken sneller dan studiolampen. Daarom worden meelfoto’s vaak met flitsers gemaakt. Wij hebben deze shoot met studiolampen gedaan, maar dit zijn dan ook geen standaard studiolampen.

Bedenk dat hoe lager een flitser staat ingesteld, hoe sneller hij wordt. Dit komt omdat een flitser geen lichtsterkte kent, alleen een flitsduur. Zet je hem hoger, dan stuurt hij langer licht naar een object. Wordt de foto door de instelling van de flitser te donker, overweeg dan de ISO wat omhoog te zetten.

Tethering gebruiken?

Meelfotografie is een van die stijlen waarbij tethered fotograferen veel voordelen biedt. Bij tethering bekijk je de gemaakte foto’s immers direct op een monitor en kun je daardoor beter zien of de foto die je zojuist gemaakt hebt, wel geheel naar je zin is. Omdat je een dergelijke set niet even opnieuw opbouwt wanneer blijkt dat je bepaalde foto’s toch nog graag even opnieuw zou willen maken, is dat natuurlijk van groot belang!

Bij meelfotografie staat de camera vaak op een statief relatief dicht bij de scene. Door gebruik te maken van tethering software  zoals Capture One kun je de camera goed inpakken om hem daarmee te beschermen tegen de stuivende meel. Het afvuren van de camera kun je immers met behulp van de tethering software doen.

 

Afb 1: Je hebt minimaal twee flitsers nodig
Afb 2: Meel gooien kan fraaie effecten opleveren
Afb 3: Dit is gebruikelijk: meel op het model leggen en haar laten bewegen
Afb 4: Zorg dat er geen meel op de backdrop komt
Afb 5: Bij meel gooien kan het fotomodel een vaste pose aannemen
Afb 6: Voor sommige foto's heb je meerdere assistenten nodig
Afb 7: Je kunt met gekleurd poeder werken, gels inzetten of in nabewerking kleuren
Afb 8: Meel accentueert de actie in de scene
Afb 9: Je kunt de meel ook ergens uit laten vallen