Je kunt natuurlijk met behulp van bijvoorbeeld PocketWizard apparatuur tijdens het flitsen hele hoge sluitersnelheden gebruiken. Maar wat als je dat niet hebt?
Het probleem
Flitslicht duurt kort, bijvoorbeeld 1/5.000 van een seconde bij een vermogen van 1/8. Veel sneller dus dan de hoogste sluitertijd van de camera. Maar het heeft geen zin om een flitser af te vuren op het moment dat de sluiter nog niet geheel geopend is. Op dat moment zou immers slechts een deel van de opname verlicht worden door het flitslicht en krijg je een zwarte balk over de opname te zien. Om die reden is het noodzakelijk te wachten met flitsen totdat de sluiter geheel geopend is en af te vuren voordat hij zich weer sluit.
Als een camera op een hele hoge sluitertijd ingesteld staat, dan is hij nooit geheel geopend tijdens het maken van een opname. Het openen en sluiten van een spiegelreflexcamera vindt namelijk plaats met behulp van zogenaamde gordijnen. Deze gordijnen schuiven voor de sensor langs. Bij hoge snelheden is het eerste (het voorste) gordijn nog niet geheel geopend voordat het tweede (het achterste) gordijn zich alweer aan het sluiten is. Hierdoor schuift er als het ware een masker over de sensor. Een techniek die er voor zorgt dat hele hoge sluitertijden behaald kunnen worden. Maar ja, flitsen is met een masker niet mogelijk omdat dan nooit de gehele sensor kan worden blootgesteld aan het flitslicht. Wil je hier meer over weten, dan raad ik je aan het artikel ‘High Speed Sync’ te lezen.
Een oplossing
Fabrikanten zoals Nikon en Canon hebben iets bedacht om toch ook bij hogere sluitersnelheden te kunnen flitsen. Het idee daar achter is eenvoudig: in plaats van een enkele flits worden er heel snel veel minder krachtige flitsen afgegeven, tot wel een paar duizend keer per seconde. Hierdoor zal de opname geheel belicht worden omdat tijdens het verschuiven van het masker in iedere positie van dat masker steeds wel een aantal flitsen zullen plaatsvinden.
Er zijn meer oplossingen voor dit probleem bedacht, maar tijdens deze test gaan we met de oplossing van de camera fabrikanten experimenteren omdat je die nu eenmaal vaak al tot je beschikking zult hebben.
Wat heb je nodig?
Om dit te kunnen doen heb je natuurlijk wel een flitser nodig die in staat is om zo snel en vaak te kunnen flitsen. Een dergelijke flitser moet daarvoor over een zogenaamde ‘high speed sync mode’ beschikken. Verwar dit niet met de maximale Flash Sync Speed, want dat is de maximale sluitertijd waarbij de camera nog geen masker laat ontstaan maar de gehele sensor nog blootstelt aan het licht op een bepaald moment. Vaak ligt de maximum Flash Sync Speed van camera’s rond de 1/250 van een seconde. De camera moet vanzelfsprekend ook de high speed sync mode ondersteunen.
Niet de snelste oplossing
Nu zou je misschien kunnen denken dat je met de high speed sync mode de snelste opname zou kunnen maken. Toch is dat niet waar. Nu je weet dat het flitslicht bijzonder kort is (en nog korter wordt wanneer je de lichtopbrengst verder terugschroeft), kun je je voorstellen dat deze snelheid veel hoger is dan die van de hoogste sluitertijd van de camera. Wil je hele hoge snelheden halen, dan ga je je dus richten op het flitslicht en niet meer op de sluitertijd.
Maak je een kamer donker, zet je de camera op de bulb stand (je schakelt de sluitertijd dus uit) en vuur je de flitser in laag vermogen met de hand af, dan krijg je hiermee een ongekend “snelle foto”. Sneller nog dan dat je in de high speed sync mode zou kunnen bereiken, want deze snelheden zouden zo maar op kunnen lopen tot 1/24.000 van een seconde!
Laten we testen
Maar goed, laten we teruggaan naar high speed sync. Met een Nikon D7000 camera en een Nikon SB900 flitser gaan we hiermee aan de slag. Beide ondersteunen de eerder besproken high speed sync mode. Voor onze test zetten we de flitser op de camera en plaatsen we het geheel op een statief. Als onderwerp kiezen we een glas melk met een witte backdrop. We laten een theelepeltje in de melk vallen waarvan we de beweging hopelijk goed kunnen bevriezen met deze techniek. Met een hand laten we het lepeltje in de melk vallen, met de andere drukken we de ontspanner in. We maken dus geen gebruik van bijvoorbeeld een Hahnel Captur set. Gewoon back to the basics!
De resultaten
Afb 1 laat zien hoe goed de high speed sync mode werkt. Het lepeltje is nog net te zien voordat het helemaal verdwijnt in de melk, maar we zijn dan ook vooral benieuwd naar de druppels melk aan de zijkant van het glas. Perfect bevroren hangen ze in de lucht, iets wat bij een snelheid van 1/250 nooit zo zou zijn gelukt. Hier wordt gefotografeerd met 1/2000 van een seconde.
Ook bij afb 2 zien we hoe de sluitertijd van 1/2000 van een seconde leidt tot een prima stilstaand beeld. Overigens kan deze D7000 snelheden tot 1/8000 aan, dus de sky lijkt hier echt de limit te zijn!
Bij afb 3 is een snelheid van 1/4000 gebruikt. De foto laat goed zien welke effect je hiermee kunt bereiken.
We laten je overigens niet de vele foto’s zien die op het verkeerde moment genomen zijn omdat we met de hand de ontspanner bediende, maar wel dat een lepeltje laten vallen in een glas melk misschien toch niet zo’n goed idee is. In afb 4 zie je hoe het glas breekt terwijl de veroorzaker al door de melk verslonden is. En zie je helemaal rechts die zwarte balk in de opname? Dat gebeurt soms in de high speed sync mode. Toch niet alles belicht, maar gelukkig wel het belangrijkste deel van de foto!
